Z uwagi na swoją specyfikę, tj. największe uprzemysłowienie, dużą gęstość zaludnienia oraz urbanizację, województwo śląskie należy do regionów o największej antropopresji. Specyfika regionu związana jest także z występowaniem na jego terenie surowców mineralnych(głównie węgla kamiennego),które przez kilka wieków napędzały rozwój przemysłu.

Negatywnym skutkiem tego rozwoju była istotna degradacja środowiska. Wyraża się ona w znacznym zanieczyszczeniu wód i powietrza atmosferycznego, w skażeniach gleb, deformacjach terenu, zaburzeniach stosunków hydrologicznych, prawie całkowitym wylesieniu środkowej części województwa i uszkodzeniach pozostałego drzewostanu.

Stan środowiska naturalnego w województwie śląskim ulega sukcesywnej poprawie w wyniku działań podejmowanych przez WFOŚiGW w Katowicach. Od początków istnienia do priorytetów inwestycyjnych Funduszu należała m.in. gospodarka wodna z profilaktyką przeciwpowodziową, zaopatrzenie w wodę, ochrona powietrza z kompleksową termomodernizacją obiektów użyteczności publicznej oraz przeciwdziałanie niskiej emisji z przestarzałych kotłowni, gospodarcze wykorzystanie i składowanie odpadów, przeciwdziałanie nadzwyczajnym zagrożeniom środowiska, nowe technologie środowiskowe.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach poprzez udzielanie niskooprocentowanych pożyczek i kredytów bankowych w postaci dopłat do odsetek, a także umorzeń pożyczek z przeznaczeniem na kolejne ekologiczne inwestycje, co roku kilkakrotnie pomnaża publiczne środki przeznaczane na ochronę środowiska. Wartość wsparcia udzielonego ze środków Funduszu na poprawę stanu środowiska w województwie śląskim w ciągu 20 ostatnich lat przekroczyła już 5 mld zł. Oznacza to, że nie ma w regionie żadnej ważnej inwestycji ekologicznej bez wsparcia WFOŚiGW w Katowicach. 

Największe wsparcie udzielono dla inwestorów, którzy realizowali przedsięwzięcia związane z ochroną atmosfery, ochroną wód i porządkowaniem gospodarki ściekowej, a w dalszej kolejności z gospodarką wodną, gospodarką odpadami i ochroną powierzchni ziemi a także dla zapobiegania poważnym awariom. 

Niemała część udzielonej pomocy ze środków katowickiego Funduszu przypadła także na działania związane z profilaktykę zdrowotną dzieci i młodzieży z terenów o przekroczonych normach zanieczyszczeń środowiska, ochroną przyrody i krajobrazu, edukacją ekologiczną oraz zarządzaniem środowiskowym w regionie. 

Na te dziedziny też od lat przeznaczane są największe środki Funduszu, a beneficjenci osiągają największe sukcesy. 

Z pomocy Funduszu skorzystały przede wszystkim samorządy i jednostki organizacyjne o charakterze publicznym. Ponad 40 procent naszych środków trafiło do sektora finansów publicznych, ale także spore wsparcie na przedsięwzięcia ekologiczne otrzymali, przedsiębiorcy - niezależnie od formy własności, oraz osoby fizyczne korzystające z bankowych linii kredytowych. 

Od pięciu lat istotną rolę w regionie spełnia Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach będąc Instytucją Wdrażającą dla czternastu projektów środowiskowych, realizowanymi w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Dziesięć przedsięwzięć obejmuje zadania z zakresu gospodarki wodno - ściekowej, a cztery dotyczą gospodarki odpadami i ochrony powierzchni ziemi. 

Łącznie z projektami, którymi opiekuje się i wdraża Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, na terenie województwa śląskiego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, zrealizowanych zostanie blisko 30 projektów o wartości przekraczającej 5,2 miliarda złotych. Ponad połowa z tych środków to europejskie dotacje. 

Śmiało można więc powiedzieć, że pozyskanie wsparcia na działalność proekologiczną ze środków WFOŚiGW w Katowicach jest dziś łatwiejsze niż w innych tego rodzaju instytucjach. Preferowane są zwłaszcza te zadania i ci beneficjenci, którzy zapewniają osiągnięcie największych efektów ekologicznych w regionie za jak najmniejszą cenę. Tak Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach spostrzega swoją rolę we wspomaganiu nowoczesnej gospodarki w nowoczesnym regionie. 

...........................................................................................................................................

Fot. Marzena Białek

Agrobiogazownia w Kostkowicach pod Cieszynem (województwo śląskie) – sztandarowy element Centrum Energii Odnawialnych w Zakładzie Doświadczalnym Instytutu Zootechniki Państwowego Instytutu Badawczego w Grodźcu.

Unikatowa w skali europejskiej biogazownia wykorzystująca wszystkie – a nie tylko rolnicze – odpady powstające w rolnictwie. Zakład o mocy elektrycznej 600 KW pozwala na produkcję energii elektrycznej i cieplnej w skojarzeniu, rocznie około 4 tys. MWh. Koszt zadania 9,5 mln zł. Wsparcie WFOŚiGW w Katowicach: 6,5 mln zł. Termin osiągnięcia pełnej mocy produkcyjnej: styczeń 2012 roku.

...........................................................................................................................................

Fot. Andrzej Wiórkowski

Budowa infrastruktury służącej do produkcji i przesyłu energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł odnawialnych (ogniwa fotowoltaiczne) w Śląskim Szpitalu Reumatologiczno - Rehabilitacyjnym w Ustroniu. Kwota dofinansowania: 3 mln zł. Produkcja energii elektrycznej z OZE: około 50 405 kWh/a. Efekt ekologiczny: znaczne zmniejszenie zanieczyszczeń pyłowo - gazowych do atmosfery – głównie tlenków węgla (rocznie o 60 tys. ton, dwutlenku siarki o 150 kg i NOx o 100 kg). Zakończenie zadania: 10 października 2012. 

...........................................................................................................................................

Fot. Łucjan Konkol

Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii na terenie oczyszczalni ścieków w Rybniku - Orzepowicach poprzez skojarzoną produkcję ciepła i energii elektrycznej z biogazu. Dofinansowanie WFOŚiGW w Katowicach: 4 mln zł. W miejscu przestarzałych kotłowni powstała nowoczesna biogazownia wyposażona w agregat kogeneracyjny o mocy 192 KW i mocy cieplnej 214 kW oraz kotłownia opalana biogazem i gazem ziemnym. Produkcja energii elektrycznej z OZE – co najmniej 960 MWh/a. Termin zakończenia inwestycji: 31 marca 2012 roku.